بچےآں ورگاں جیون میرا

روز رات نوں سون توں پہلاں
اکھ وچ سُپنے رکھداں واں
روز سویرے اٹھدے سار ای
سُپنیاں پچھے بھجداں واں
بچےآں ورگاں جیون میرا

ماں بولی مینوں عزت بخشی

میں بیگانی بولی اندر
ہکلاوندا سی پھردا
در در تے جا سجدے کردا
شرماوندا سی پھردا
ماں بولی مینوں عزت بخشی
نام پتہ سمجھایا
انگل پھڑ کے گھر نوں لَے گئی
 اپنیاں نال ملایا

ਮੈਂ ਬੇਗਾਨੀ ਬੋਲੀ ਅੰਦਰ
ਹਕਲਾਉਂਦਾ ਸੀ ਫਿਰਦਾ
ਦਰ ਦਰ ਤੇ ਜਾ ਸਿਜਦੇ ਕਰਦਾ
 ਸ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਸੀ ਫਿਰਦਾ
ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਮੈਨੂੰ ਇੱਜ਼ਤ ਬਖ਼ਸ਼ੀ
ਨਾਮ ਪਤਾ ਸਮਝਾਇਆ
ਉਂਗਲ ਫੜ ਕੇ ਘਰ ਨੂੰ ਲੈ ਗਈ
ਆਪਣੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਇਆ

ماں بولی مینوں عزت بخشی

میں بیگانی بولی اندر
ہکلاوندا سی پھردا
در در تے جا سجدے کردا
شرماوندا سی پھردا
ماں بولی مینوں عزت بخشی
نام پتہ سمجھایا
انگل پھڑ کے گھر نوں لَے گئی
 اپنیاں نال ملایا

ਮੈਂ ਬੇਗਾਨੀ ਬੋਲੀ ਅੰਦਰ
ਹਕਲਾਉਂਦਾ ਸੀ ਫਿਰਦਾ
ਦਰ ਦਰ ਤੇ ਜਾ ਸਿਜਦੇ ਕਰਦਾ
 ਸ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਸੀ ਫਿਰਦਾ
ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਮੈਨੂੰ ਇੱਜ਼ਤ ਬਖ਼ਸ਼ੀ
ਨਾਮ ਪਤਾ ਸਮਝਾਇਆ
ਉਂਗਲ ਫੜ ਕੇ ਘਰ ਨੂੰ ਲੈ ਗਈ
ਆਪਣੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾਇਆ

جدوں پنجابی دا کوئی لفظ مردا

جداں کسے دا بہن بھرا مردا
ماں پیو مردا
نال  دا گوانڈی
جاں کام کار دا سنگی مردا
جاں کوئی یار ویلی مردا
ایداایں تکلیف ہندی آ جدوں
پنجابی دا کوئی لفظ مردا
تے جد
کوئی مریا ہویا لفظ چییتے آوندا
تے اوہدے نال بیتایا ہویا بچپن
پنڈ دیاں گلیاں
بابیاں دیاں گلاں
چیتے آ آ کے
رون حق کر دیندیاں

یہ جو ماں کی محبت ہے

مٹھاس آتی ہے جب پھل میں
شجر سے ٹوٹ جاتا ہے
اذیت ناک ہے لیکن
یہی قانون فطرت ہے
اسے دوجے کسی رشتے میں ڈھونڈو گے تو رو دو گے
یہ جو ماں کی محبت ہے ، فْقظ ماں کی محبت ہے

اے پاکستاں کنہاں دا آ

اے پاکستاں کنہاں دا آ
جیہڑے ایہدے اندر وسدے آ
جاں
انہاں دا جیہڑے باہر بیٹھے آ
ستراں سالاں چ اک گل تاں صاف ہوئی
پاکستان پاکستانیاں دا نئیں
تے فیر ایہہ کنہاں دا آ
ہیٹ آلیاں
جنہاں اگے آپاں ہر سال
ٹھوٹھا کردے آں
سر تے بنّا رکھن والیاں دا؟
جیہڑ سال شماہی
شکار کھیڈن آوندے آ
جاں یو پی آلیاں دا
جنہاں دی بولی آپاں دوائی وانگوں
اپنے بچیاں نوں پلا رہے آں
ایہہ پاکستاں کنہاں دا؟

ماں بولی پنجابی دا بین

 جیہدے راہیں
سوچ پُنگری
لفظ اگّے سی
جیہدی انگل
پھڑ کے بچپن
پار ننگھے سی
باتاں پیہ دیاں
ماں دی لوری
چوری ورگی سی
دادی بولے
بول مٹھے
مصری گھلدی سی
"
آکھدی سی
پاکھدی سی
سائیں
بٹیریا وے
راجے کھیتاں
ول کدے ناں
جائیں بٹیریا وے
راجے کھیتاں وچ شکاری
جال رکھے نیں
ٹاہلی بیٹھے
بچے تیریاں
راہاں تکدے نیں
توں نہ منیا
توں نہ ٹلیا
چھڈ کے ٹر گیوں
وے
راجے کھیتاں
دے شکاریاں
ہتھے چڑھ گیوں
وے
ٹاہلی بیٹھے
بھکھے بچے
راہاں تکدے نیں
میہنہ پوے تاں
بھجدے نیں
راتیں ڈردے نیں
"
اکھاں موہرے
لفظ میرے
مردے جاندے نیں
بچ گئے جو
سہکدے نیں
ڈردے جاندے نیں
بلھے وارث دے مجاور
جان والے نیں
اردو ہندی والے نادر
آن والے نیں

آسے پاسے ویہنا نئیں
پنجاب کسے نوں دینا نئیں

مٹھی چ ریت بھر کے ہوا وچ اڑا دیو

اجڑے ہوئے مزار دے دیوے تے بیٹھے ہاں

برہوں دے کھادے پیار دے دیوے بیٹھے ہاں

مٹھی چ ریت بھر کے ہوا وچ اڑا دیو

اوقات ساڈی کیہہ اے جگ نوں دکھا دیو

پیند

کیوں ساڈے ٹہن تے کھڑدا

کنسلا پھُل کھٹی دا

ایہہ سانوں پیند کس کیتی

اسیں جیندے وی مردے ہاں

میتھوں بھل ہوئی پنجابیے

میتھوں بھل ہوئی پنجابیے

میں سارا جوبنا

تیری سوتن کول ہنڈا کے

جد داڑھی بگی ہوئی

تیرے چرناں چ آ ڈِگیا

مینوں معاف کرنا

سو میں مرن تُر پیا

مرے پچھے

نکی جیہی فوج سی

پنڈاں دی

ان پڑھاں تے ماڑیاں دی

تے میرے اگے

بہت وڈا لشکر

 پڑھیاں لکھیا دا

تگڑیاں دا

شہراں دا

میرے کول دو ای رستے سی

جاں

  نکی جہی ولوں لڑاں تے لڑدے لڑدے مرجاں

جاں

تگڑیاں دے نال مل کے

اپنے ای گھر بار اپنے ہی لوکاں نوں فتح کر لاں

سو میں لڑن تُر پیا

سو میں ہرن تُر پیا

سو میں مرن تُر پیا

میں بس قرضے نوں لاوہنا ہے

میں جن راہاں دا پاندی ہاں

نہ اوتھے پیڈ ہے کس دی

نہ کوئی دیپ جلدا ہے 

نہ چن تارے کدے وڑھدے

نہ سورج چڑھدا لہندا ہے

میں کلم کلا تردا ہاں

نہ کھڑدا ہاں نہ مڑدا ہاں

نہ مینوں لوچ جتن دی

نہ اچّن دی نہ پگّن دی

کہ ایہہ قرضہ ہے کوئی

کئی صدیاں توں چلدا آ ریہا

میرے بزرگاں دے سراں اتّے

میں اس قرضے نوں لاوہنا ہے

تے اگلی پیڑی دے معصوم بالاں نوں

غلامی والی لعنت توں بچاونا ہے

میں اس قرضے نوں لاوہنا ہے

میں بس قرضے نوں لاوہنا ہے

ساریاں دی زندگی اک جیہی نئیں ہندی

ساریاں دی زندگی اک جیہی نئیں ہندی

کئی جھیلاں ورگے ہندے آ

چپ شاہ

شانتی سکون

جے کسے نے ٹھیمب یا ٹھیکری ماری

تھوڑی دیر لہراں تردیاں

مڑ کے فیر

اوہی شانتی 

 اوہی خاموشی چھا جاندی آ

کئی دریاواں ورگے ہندے آ

ساری عمر اپنے اپنے سمندر نوں ٹولدے

زمین تے متھا رگڑدے رہندے آ

تے کئی جھرنیاں ورگے

ٹپدے نچدے گاوندے

پتھراں نال نبھاوندے رہندے آ

تے کئی 

کئی لاوے جیہے ہندے آ

ساری حیاتی پکدے رہندے آ

تے اخیر تے

پھٹ جاندے آ

اسیں اپنی ماں بولی نوں

اسیں اپنی ماں بولی نوں

سُٹ آئے آں 

کسے ڈونگے کھو وِچ

یوسف دے بھراواں وانگ

---

بہت اوکھا ہے ایہدے وارثاں دا

اس تک اُپڑنا

ہاں شاید

 کوئی سوگوداگر

کتیوں ننگدا وڑھدا آئے

کڈھ کے لَے جائے

تے مصر دے بازاراں وچ کوَڈیاں دے بھا بیچ دوے

اسیں اپنی ماں بولی نوں

سُٹ آئے آں 

کسے ڈونگے کھو وِچ

جین لئی

اوہ بہت راضی سی

کہ اوہدی گھر والی

میکے تُر گئی سی

پر جد او دفتروں پرتیا

تے سُنّے گھر دے بند کوٹھے دا

بوہا کھولیا

اندروں مرے چوہے ورگی بو آ رہی سی

جین لئی سبھے

رشتیاں دی لوڑ ہندی آ

بولیاں

تینوں جھلدے نہ تیرے گھر دے

ہور کیہڑا جھلوُّ جھلیے

جد ماں بولی وچ بولاں
 ਜਦ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਬੋਲਾਂ

مِتراں نوں اُچی سُن دا

ਮਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚੀ ਸੁਣਦਾ

میں ماں بولی ہاں جیہدا
 ਮੈਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਹਾਂ ਜਿਹਦਾ

پُتراں نے گل گھُٹیا

ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਗੱਲ ਘੁੱਟਿਆ

گھوڑیاں والا دور نہیں ریہا - لہور دی بولی

گھوڑیاں والا دور نہیں ریہا
 ਘੋੜਿਆਂ ਵਾਲਾ ਦੌਰ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ

ناں ہی توپاں ٹینکاں آلا
ਨਾਂ ਹੀ ਤੋਪਾਂ ਟੈਂਕਾਂ ਆਲ਼ਾ
 

ہیروشیما ناگا ساکی، ایٹم بم تے ہٹلر وٹلر
ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਨਾਗਾਸਾਕੀ, ਐਟਮ ਬਮ ਤੇ ਹਿਟਲਰ ਵਿਟਲਰ

پچھلی صدی دیاں گلّاں نیں
ਪਿਛਲੀ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੇਂ
اُنج تے
 ਉਂਜ ਤੇ
-----------

اج وی تگڑا ماڑے اُتّے
ਅੱਜ ਵੀ ਤਗੜਾ ਮਾੜੇ ਉੱਤੇ

زور آزمائی کردا اے
ਜ਼ੋਰ ਆਜ਼ਮਾਈ ਕਰਦਾ ਏ

رسم غلامی والی سگّوں
ਰਸਮ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਵਾਲੀ ਸਗੋਂ

پہلے توں وی ودھ گئی اے
ਪਹਿਲੇ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਗਈ ਏ

پر طریقے بدل گئے نیں
ਪਰ ਤਰੀਕੇ ਬਦਲ ਗਏ ਨੇਂ

اج دے مالک
ਅੱਜ ਦੇ ਮਾਲਿਕ

لوہے دی زنجیر نئیں پاوندے
ਲੋਹੇ ਦੀ ਜ਼ੰਜ਼ੀਰ ਨਈਂ ਪਾਉਂਦੇ

ناں ہی جنگ دی کھیچل کردے
ਨਾਂ ਹੀ ਜੰਗ ਦੀ ਖੇਚਲ਼ ਕਰਦੇ

بلکہ اوہ تاں
 ਬਲਕਿ ਉਹ ਤਾਂ

ست سمندر پار توں پیٹھے
ਸੱਤ ਸਮੁੰਦਰ ਪਾਰ ਤੋਂ ਪੇਠੇ

ٹیکنالوجی دے گھوڑیاں راہیں
 ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਘੋੜਿਆਂ ਰਾਹੀਂ

سوچاں کیلی جاندے نیں
ਸੋਚਾਂ ਕੇਲੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇਂ

سانوں ساڈے گھر دے وچ ہی
 ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਘਰ ਦੇ ਵਿਚ ਹੀ

قیدی کیتی جاندے نیں
ਕੈਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇਂ
 

ایداں جدّاں
ਏਦਾਂ ਜਿੱਦਾਂ

یو پی بیٹھے حملہ آور
ਯੂ ਪੀ ਬੈਠੇ ਹਮਲਾ ਆਵਰ

لہور دی بولی کھوہ لیندے نیں

ਲਹੌਰ ਦੀ ਬੋਲੀ ਖੋਹ ਲੈਂਦੇ ਨੇਂ